Çenelerdeki süt dişlerinin düşüp yerine sürekli dişlerin sürmesi belirli bir sıra ile olur. Sürme zamanı gelmiş fakat çene kemiği içerisinden herhangi bir nedenden dolayı sürememiş ve ağız içinde yerini alamamış bütün dişlere “Gömük diş” adı verilir. Bazıları hastalara problem yaratırlarken bazıları hiç rahatsızlık vermez, rutin radyografik kontroller sırasında fark edilir.
Hangi dişler çenelerde gömük kalır?
Çenelerde en fazla gömük kalan dişler 20 yaş dişleridir. Bunları sırasıyla köpek dişleri küçük azı dişleri ve diğer dişler izler. 20 yaş dişlerinin gömük kalma nedenleri bireyin anne ya da babasından kalıtımsal olarak küçük bir çene diğerinden ise büyük dişler miras alması nedeniyledir. Evrimsel anlamda artık sert gıdalardan yavaş yavaş uzaklaşan insanoğlunun çiğnemek için 32 dişe ihtiyacı kalmamasından dolayı bireylerde 20 yaş dişleri gömük kalır. Aynı zamanda dişin sürmesi zamanında çenelere gelen travmalar ya da diş çevresinde gelişen tümör veya kistler dişlerin gömülü kalmasına neden olabilirler.
Her gömük kalan yirmi yaş dişi çekilmeli midir?
Gömük 20 yaş dişlerinin çekilme kararı hastaya yaratmış olduğu sıkıntıyla doğru orantılıdır. Tamamen kemik içinde olan bir dişin hafif sürmüş bir dişe göre daha az sıkıntı yaratacağı aşikardır. 20 yaş dişi tam olarak çıkamamışsa hastaya ağrı ve şişlik yaratıyor ve ağrı kesici kullanılmasını gerektiriyor ise çekim kararı alınır.
Gömük yirmi yaş dişlerinin çekimi zor olur mu?
Lokal anestezi altında basit bir operasyonla çekim gerçekleştirilir. Hastaya antibiyotik ve ağrı kesiciler reçete edilir. Gömük 20 yaş dişi operasyonundan sonra çene de hafif ağrı ve şişlik olması normaldir. Şişlik bir hafta içerisinde dikişler alınıncaya kadar geçer. Toplumda genellikle 20 yaş dişi çekiminin zor olduğuna dair bir inanış vardır. İşlemin süresi ve sonrasında yaşanacak sıkıntılar işlemi gerçekleştiren hekimin tecrübesine bağlı olarak değişir. Ortodontik tedavi görecek bireylerde genellikle 20 yaş dişlerinin çekimi rahatsızlık yaratmasalar dahi rutin bir işlemdir. Bunun dışında çene de gömük dişi olan fakat hiç rahatsızlık duymayan hastalarda rutin radyografilerle takip yapılmalı, gömük dişlerin ilişkide oldukları dişlere herhangi bir zarar verip vermedikleri ve çevrelerinde herhangi bir patolojik oluşum gelişip gelişmediği iyi kontrol edilmelidir.
Bazı riskli anatomik noktalara yakın olan 20 yaş dişleri, çekimlerinden önce standart panaromik radyografilere ek olarak Volümetrik Tomografiler alınabilir.